Image
Wapenstilstand 11 november: Bezinnen over vrede - inspiratie voor eucharistie
Spiritualiteit
Aankondiging
Bidden om vrede en eucharistie vieren, op 11 november - Dag van de Wapenstilstand
Vind hier een uitgewerkte eucharistieviering; daaronder vind je een tekst voor een moment van bezinning.
Welkom en inleidend woord
Wij bidden vandaag op 11 november, dag van de Wapenstilstand, heel bijzonder voor vrede in de wereld. Wij gedenken allen die gestorven zijn tijdens de Eerste Wereldoorlog. We denken ook aan de ontelbare mensen die vandaag sterven in gewapende conflicten op zoveel plaatsen in de wereld.
De loopgravenoorlog van de Eerste Wereldoorlog duurde ruim vier jaar. In Oekraïne is er sinds ruim anderhalf jaar een nieuwe loopgravenoorlog bezig. We zien ook dagelijks de hartverscheurende beelden van vernietigende bombardementen op de Gazastrook waar meer dan twee miljoen Palestijnen wonen. Dit na gruwelijke daden van terreur tegen burgers in Israël op 7 oktober jongstleden. Op tal van andere plaatsen in de wereld lijden zeer veel mensen onder oorlog en geweld. Ontelbaar veel mensen zijn ook op de vlucht.
Met paus Franciscus herhalen wij bij het begin van deze viering: “Laten wij de wonden van de slachtoffers aanraken en ons inleven in het leed van de getroffenen” (encycliek Fratelli tutti). Laten wij met aandrang bidden voor vrede en ons aansluiten bij de boodschap na de Eerste Wereldoorlog: “Nooit brengt een oorlog vrede!” Wij bidden ook om vergeving en ontferming over ons eigen falen om ware vredestichters te zijn.
Gebed om vergeving
God, hemelse Vader, vergeef ons dat we zo gemakkelijk geweld met geweld beantwoorden en in eigen kring te weinig mensen van vrede zijn.
Heer, ontferm U over ons.
Jezus Christus, vergeef ons dat wij uw evangelie van de vrede vergeten, en dat wij te vaak vervallen in misprijzen van de ander.
Christus, ontferm U over ons.
Heilige Geest, vergeef ons omdat wij uw ingevingen tot vrede veronachtzamen. Vergeef ons omdat wij nog te vaak de medemens verachten die ons niet goed gezind is.
Heer, ontferm U over ons.
Moge de algoede, barmhartige God zich over ons ontfermen.
Moge Hij ons maken tot vredestichters in Jezus’ naam door de kracht van de Heilige Geest. Amen.
Openingsgebed
Liefdevolle God, eeuwige Vader,
Gij hebt tal van profeten van vrede naar ons gezonden,
en in de volheid van de tijd
hebt Gij ons Jezus uw veelgeliefde Zoon geschonken.
Laat niet toe dat wij doof blijven voor uw oproep
om ook vandaag vredestichters te zijn
in waarheid en gerechtigheid.
Geef dat wij Jezus uw Gezalfde navolgen,
Hij die het kwaad dat Hem werd aangedaan
met nog meer liefde heeft beantwoord.
Dat wij de wapens van wrok en haat omsmeden
tot instrumenten van vrede en verzoening.
We vragen het door Jezus,
uw geliefde Zoon en onze Broeder.
Amen.
Eerste lezing uit de profeet Jesaja 2, 2 – 5
“Hij zal rechtspreken tussen de volken,
over machtige naties een oordeel vellen.
Zij zullen hun zwaarden omsmeden tot ploegijzers
en hun speren tot snoeimessen.
Geen volk zal meer het zwaard trekken tegen een ander volk,
geen mens zal nog de wapens leren hanteren.”
Evangelie van onze Heer Jezus Christus volgens Matteüs 5, 1 – 10
“Gelukkig die zachtmoedig zijn, want zij zullen de aarde bewonen.
Gelukkig die vrede stichten, want zij zullen kinderen van God genoemd worden.”
of: Mattëus 5, 43 – 48
“ Heb je vijanden lief en bid voor wie jullie vervolgen;
alleen dan zijn jullie werkelijk kinderen van je Vader in de hemel.”
Homilie – geïnspireerd door de verklaring van onze bisschoppen ‘Tot vrede geroepen’
De voorganger kan ingaan op deel 2: De vrede van Christus
En ook toelichting geven bij deel 3: Mogelijke stappen naar vrede.
Voorbeden
Als broers en zussen van elkaar bidden we in groot vertrouwen tot onze hemelse Vader.
Om armoede van geest en zachtmoedigheid, dat wij ons niet laten verleiden om geweld met nieuw geweld te beantwoorden, laten wij bidden.
Om waarachtigheid en rechtvaardigheid, dat allen die oorlog meemaken blijven hopen op een uitkomst en een nieuw begin, laten wij bidden.
Om begrip en nieuwe kracht tot liefde en mededogen, dat wij ons laten raken door het onrecht en het leed dat mensen wordt aangedaan, laten wij bidden.
Hemelse Vader,
wil alle doden die we uit de eerste wereldoorlog gedenken
genadig zijn en opnemen in uw licht en vrede.
Wij bidden ook voor alle doden uit de oorlogen
die vandaag woeden in zoveel landen van de wereld.
Geef uw vrede, smeken wij U,
aan het volk van Oekraïne en Rusland,
aan de mensen van Palestina en Israël.
Geef uw vrede aan al uw mensen, uw kinderen,
voor wie Jezus uw Zoon zijn leven heeft gegeven.
Amen.
Gebed over de gaven
Heer onze God,
om brood en vrede vragen wij U
en Jezus uw Zoon is het antwoord;
brood is Hij
voor het leven van de wereld,
onze hoop is Hij en onze vrede.
Wij bidden U
dat Hij van kracht mag blijven
in ons midden
en dat wij onze vreugde mogen vinden
in deze Mens, die Gij gegeven hebt
hier en nu en tot in eeuwigheid.
Huub Oosterhuis, Bid om vrede
Eucharistisch dankgebed VII, voor de verzoening II
“God onze Vader,
aan U is het te danken wanneer de wapens zwijgen
en de rede zich kan doen verstaan,
wanneer wrok voor vergeving moet wijken
en verzoening het wint van haat.”
Onze Vader en gebed om vrede
Heer Jezus Christus,
bij uw afscheid hebt Gij tot uw leerlingen gezegd:
‘Vrede laat Ik u na, mijn vrede geef Ik u.’
Zie niet zozeer naar onze tekortkomingen,
maar kijk vooral naar het goede
dat Gij in ons hebt opgewekt.
Geef ons uw vrede,
en maak ons tot ware vredestichters,
vandaag en alle dagen van ons leven.
Amen.
Overweging na de communie
In het boek Openbaring krijgt het beeld van Jezus als Lam van God een bijzondere plaats. Dit beeld van Jezus wil ons moed en vertrouwen geven in tijden van onderdrukking, oorlog en geweld. Het bevestigt ook dat de liefde van God en de trouw van Jezus uiteindelijk sterker zijn dan haat en onrecht.
De laatmiddeleeuwse schilders Jan en Hubert Van Eyck hebben het Lam Gods op onnavolgbare wijze uitgebeeld. Wie vandaag naar dit meesterwerk kijkt, wordt geraakt door de unieke schoonheid ervan. Er is echter meer dan schoonheid. Het Lam van God dat op een altaar staat en te midden van een menigte van engelen en heiligen en het pelgrimerende volk aanbeden wordt, kijkt de toeschouwer indringend met mensenogen aan. Het Lam interpelleert ieder die ernaar kijkt en vraagt: ‘Wat doet u zelf om kwaad, tirannie en geweld te keren?’.
Gebed na de communie
God van vrede,
U koestert liefde voor iedere mens,
niemand uitgezonderd.
Dank zij Jezus, uw veelgeliefde Zoon,
hebben wij de ongebaande weg naar vrede leren kennen.
Wil allen die gestorven zijn door oorlog en geweld
bewaren in uw licht en tedere liefde.
Blijf ook ons begeleiden met de Geest die in Jezus was,
de Geest van waarheid, gerechtigheid en vrede
voor alle mensen.
Wij vragen het door uw geliefde Zoon en onze Broeder
nu en alle dagen van ons leven. Amen.
Zending en zegen
We worden vanuit deze eucharistieviering gezonden
om meer dan ooit mensen van vrede te zijn in Jezus’ naam.
Elke oorlog maakt dat de wereld er erger aan toe is dan voorheen,
de grote oorlogen maar ook onze kleine oorlogen.
Er is één onvervalste weg naar vrede:
de weg die Jezus is gegaan in liefde ten einde toe
en die in de zaligsprekingen beschreven is.
Laten we blijven bidden en werken voor vrede
in eigen omgeving en overal ter wereld.
De HEER zegene u en Hij behoede u,
de HEER doe zijn aangezicht over u lichten
de HEER vervulle u met vrede en zegene u,
de Vader, de Zoon en de Heilige Geest.
Amen.
Samengesteld door de Werkgroep Vredesspiritualiteit
BEZINNINGSMOMENT
Met dank aan Ecokerk Vlierbeek
Onder een weidse sterrenhemel in het licht van de maan van de voorouders onder bescherming van de Grote Geest zaten het indianenopperhoofd met zijn kleinzoon bij het warme vuur.
De oude grootvader wierp een blik naar de hemel, wierp een blik op het vuur en wierp een blik in zijn hart.
Hij zweeg lange tijd en begon toen te vertellen: “Sinds het ontstaan van de aarde leven in het hart van de mens twee wolven. De ene wolf is wit en straalt als de middagzon, de andere is zwart als de maanloze met dikke wolken bedekte nacht. De twee wolven vechten verbitterd met elkaar. De zwarte wolf laat zijn tanden zien, hij dreigt en gromt en bijt. Hij is wraakzuchtig, wreed, jaloers en hebzuchtig. De witte wolf is zachtaardig en liefdevol. Hij houdt van mensen en is vriendelijk en wijs.”
De kleinzoon staarde lang naar de gloed van het uitdovende vuur en vroeg stilletjes: “Welke wolf zal winnen, grootvader ?”.
“De wolf die het meest gevoed wordt, lieve jongen” antwoordde de oude man.” (uit LONG, A., SCHWEPPE, R., De wijsheid van de witte wolf)
e zachtaardige, wijze en liefdevolle wolf, de zachtaardige, wijze en liefdevolle gedachten in onszelf aandacht en energie geven, dus voeden, betekent vrij worden van elk innerlijk conflict. Dat schept een vrijheid die leidt naar vrede, een innerlijke vrede die leidt naar vreugde. In de mate dat wij aan de slag gaan met onze innerlijke conflicten, onze innerlijke dialoog, is dit tegelijk een gebaar van zelf-liefde én een dienst aan de samenleving. Zo wordt het van oudsher bekende gezegde “de vrede in de wereld begint in je eigen hart” concreet neergezet.
Het is des mensen: ieder van ons kwetst wel eens een ander en op tijd en stond worden wij ook door anderen gekwetst!
We lezen in Mattheus, 5: “Als iemand je op de rechter wang slaat, keer hem dan ook de andere toe.”.
De diepere achtergrond van deze metafoor verwoordt Willem Glaudemans prachtig in zijn “Boek van vergeving”. “Wie wij ten diepste zijn, kan nooit gekwetst worden door daden of woorden van an-deren. Wie wij ten diepste zijn kan niet aangevallen worden. In essentie zijn we pure liefde.”
In één van zijn toespraken zegt ook aartsbisschop Desmond Tutu: “Geliefd kind van God, er wordt van je gehouden met een onvoorwaardelijke liefde, een liefde die jou liefhad vóór dat je werd gebo-ren en een liefde die er zal zijn lang nadat alles is verdwenen”.
Als we kiezen om te leven vanuit deze ultieme bron van onvoorwaardelijke liefde, voelen we ons ge-dragen, zijn we medeschepper van vrede en vreugde en ervaren we tot onze laatste ademtocht een betekenisvol leven.
