Burgermaatschappij als basis voor verandering

Interview met Svetlana Oetkina, één van de oprichters van de Zachte Kracht

Je verzet je als Russische tegen de oorlog in Oekraïne. Wanneer werd je activiste?

Ik was constant omringd door routineus onrecht. Het tv-optreden van Jeltsin in 1999 is mijn eerste heldere herinnering aan de permissiviteit van de overheid. Acht jaar na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie koos hij een opvolger. Toen begreep ik dat mijn mening onze leiders niet interesseert, alles was al beslist. Het voelde alsof iemand mij in het gezicht sloeg ... Ik vroeg al mijn kennissen om niet op die aangeduide onbekende grijze mens Poetin te stemmen.

Waarom richtte je ‘De zachte kracht’ op?

De massale protesten in Belarus in 2020 bewezen voor mij dat brutale politiek voorbij kan gaan. Ook al trok Loekasjenko de overwinning schandelijk naar zich toe, de toekomst is aan Tichanovskaja en andere vrouwelijke oppositieleden.

Met onze beweging ‘De zachte kracht’ gaan we horizontale relaties aan met mensen die het belang van een burgermaatschappij begrijpen. De kracht van een staat ligt in zijn burgers, niet in wapens. Samen denken we na hoe we ons land willen opbouwen na de economische ravage die onze  van de realiteit vervreemde dictator aanrichtte. 

Tot mijn grote spijt moest ik recent mijn land verlaten. Maar ik blijf vechten voor een toekomst voor Rusland. 

“Door de zwakkere te onderdrukken verliest de overheid haar doel en dus haar legitimiteit.”

Wat doet ‘De zachte kracht’ concreet?

Veel: petities opzetten tegen mobilisatie, dienstplichtigen oproepen om een gedwongen deelname aan de oorlog in Oekraïne te weigeren en tonen hoe dat kan, campagne voeren voor de vrijlating van politieke gevangenen. 

Eén van onze eigen leden, Maria Ponomarenko, zat in de gevangenis omdat ze actie voerde tegen de oorlog en pacifistische posts schreef op de sociale media. Geweldloze handelingen jagen onze overheid duidelijk meer schrik aan dan gewapend verzet. 

Ik roep de Europeanen op om Russische burgers die zich verzetten en gevangen zitten te helpen: verspreid informatie over hen, eis hun vrijlating. Weerwerk tegen de dictatuur van binnenuit helpt om de waanzinnige oorlog te stoppen en is het begin van een doordachte ombouw. 

Niet de wrede onderdrukking zal overwinnen, wel de bedachtzame krachtige zachtheid.